Πρόσφατα και για πάνω από μια βδομάδα έγινε διεθνώς γνωστό για να μην πούμε πως επικράτησε στις δυτικές διεθνείς ειδήσεις, το γεγονός της εξαφάνισης ενός υποβρυχίου – βαθυσκάφους που έκανε κατάδυση στο πιο γνωστό παγκόσμια ναυάγιο, αυτό του Τιτανικού. Είναι γνωστό πως το ναυάγιο αυτό έχει αποκτήσει περίοπτη θέση στην παγκόσμια δημοσιογραφική και ναυτική φιλολογία, η ιστορία του έχει γυριστεί σε κινηματογραφικές ταινίες, έχει γίνει αντικείμενο εκθέσεων σε μουσεία σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο, θέμα βιβλίων λογοτεχνίας και της ναυτικής ιστοριογραφίας, αλλά και τραγουδιών, θαλάσσιων επιστημονικών ερευνών και ακόμη χόμπι ενασχόλησης ενώ έχουν συστηθεί κλαμπ «φίλων του Τιτανικού». Και ακόμη, από το 2012 έχει ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς προστατευόμενο από την UNESCO.
Ποια ήταν η αιτία που συγκέντρωσε τόσο πολύ την παγκόσμια προσοχή; Aσφαλώς ο αριθμός των νεκρών ήταν μεγάλος, γύρω στους 1500 πέθαναν με την βύθισή του το 1912, ήταν το παρθενικό του ταξίδι σαν υπερωκεάνιου και η σύγκρουση με παγόβουνο δεν ήταν μια συνήθης αιτία ναυαγίου. Ωστόσο από τότε έχουν περάσει πάνω από 11 δεκαετίες, εν τω μεταξύ έχει σημειωθεί μεγάλος αριθμός από ναυάγια σε καιρό ειρήνης, μερικά από τα οποία ήταν εκτός από πιο πρόσφατα και πιο πολύνεκρα. Οι ειδικοί υπολογίζουν ότι υπάρχουν στον κόσμο σήμερα περίπου 4.000.000 βυθισμένα πλοία που ναυάγησαν σε μια περίοδο μεγαλύτερη από 1000 χρόνια από σήμερα. Το πιο πολύνεκρο απ’ όλα τα ναυάγια σε καιρό ειρήνης και μάλιστα πρόσφατο ήταν αυτό της Dona Paz, επιβατηγού πλοίου στις Φιλιππίνες που βούλιαξε το 1987 με περίπου 4.400 νεκρούς. Ελάχιστοι επιβάτες σώθηκαν. Αν και οι Φιλιππίνες είναι σύμπλεγμα νησιών σε μικρές σχετικά αποστάσεις, οι αρχές έμαθαν για το συμβάν 8 ώρες αργότερα και η διάσωση καθυστέρησε άλλες 8 ώρες. Αλλά και ένα άλλο δυστύχημα συνέβη 3 μόλις χρόνια μετά τον Τιτανικό, στην Αμερική και ήταν του SS Eastland το 1915 με 845 νεκρούς. Αυτό χρησιμοποιούνταν κυρίως για εκδρομές σε λίμνες με αφετηρία το Σικάγο. Μισθώθηκε από εταιρεία ηλεκτρικού για να πάνε οι υπάλληλοι και εργάτες της ημερήσια εκδρομή. Tα θύματα ήταν όλα εργατικές οικογένειες και μάλιστα κυρίως γυναίκες και παιδιά. Πολλοί από τους εργάτες ήταν μετανάστες από χώρες της ανατολικής Ευρώπης.
Στην περίπτωση αυτή το γεγονός της εργατικής προέλευσης των νεκρών ήταν λόγος ώστε στο δυστύχημα να μην συγκεντρωθεί μεγάλη προσοχή, ακόμη και στις ίδιες τις ΗΠΑ. Όσο για το Dona Paz στις Φιλιππίνες, αφορούσε φτωχούς ανθρώπους σε μια χώρα του Τρίτου Κόσμου. Αντίθετα ο Τιτανικός ήταν ένα υπερπολυτελές υπερωκεάνιο με το οποίο ταξίδευαν ένας αριθμός από τους πλουσιότερους και διασημότερους ανθρώπους του κόσμου, σχεδόν όλοι από την Αμερική και την Αγγλία. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, οι εγκαταστάσεις της πρώτης θέσης είχαν σχεδιαστεί για να αποτελέσουν την κορωνίδα της άνεσης και της πολυτέλειας. Η αλήθεια είναι ότι στην τρίτη θέση ταξίδευαν και αρκετοί μετανάστες προς τον Νέο Κόσμο, από την Ευρώπη, που παρόλα αυτά ήταν σε καλύτερη μοίρα από τους σημερινούς, γιατί ταξίδευαν νόμιμα με εξαιρετικά καλό για την εποχή πλοίο και εκεί που πήγαιναν ήξεραν ότι θα βρουν δουλειά γιατί υπήρχε μεγάλη ζήτηση. Παρόλα αυτά το ναυάγιο του Τιτανικού καθόλου δεν συγκέντρωσε την παγκόσμια προσοχή και συγκίνηση για τον λόγο της δικής τους παρουσίας. Αυτή οφείλεται στο ότι ήταν ένα ναυάγιο πλοίου με πλούσιους και διάσημους επιβάτες των δυο μεγαλύτερων καπιταλιστικών χωρών που η μια από αυτές είχε ακόμη μια παγκόσμια αυτοκρατορία. Και αυτό το ενδιαφέρον και η «συγκίνηση» αναπαράγεται πάνω από 110 χρόνια από τότε.
Έτσι λοιπόν η παγκόσμια προσοχή και συγκίνηση για τα ναυάγια, αλλά και γενικά για τα δυστυχήματα σε ταξίδια, έχει και αυτή ταξικό χαρακτήρα.
Επιστρέφοντας στην σημερινή επικαιρότητα, η διεθνής προσοχή και «αγωνία» στράφηκε στην εξαφάνιση του βαθυσκάφους που θα πήγαινε στον Τιτανικό. Ο χαρακτήρας της αποστολής φαίνεται να ήταν πειραματικός και εξερευνητικός μάλλον και όχι τουριστικός, αν και σήμερα με τα άφθονα είδη τουρισμού που έχουν ξεφυτρώσει, υπάρχει και ο «εξερευνητικός» κι ο «καταδυτικός» τουρισμός. Παρόλα αυτά οι συμμετέχοντας πλήρωσαν ο καθένας περίπου 250.000 δολάρια (!) για την κάλυψη του κόστους. Η σύνθεση της ομάδας ήταν ο αμερικανός πρόεδρος της ιδιωτικής εταιρείας OceanGate που κατασκεύασε το βαθύσκαφος, ένας βετεράνος γάλλος δύτης του ναυτικού, ένας επιχειρηματίας βρετανικής καταγωγής και άλλος ένας επιχειρηματίας Βρετανοπακιστανός με τον γιο του που ζούσαν στην Βρετανία.
Στην επιχείρηση έρευνας και διάσωσης που ξεκίνησε από την Κυριακή 18 Ιούνη, πήραν μέρος η αμερικάνικη ακτοφυλακή, δυνάμεις του αμερικανικού ναυτικού και μεταφορικά αεροσκάφη της αεροπορίας, το καναδικό ναυτικό, ακτοφυλακή και αεροπορία, βρετανικά, γαλλικά, καναδικά και αμερικάνικα πλοία ιδιωτικών εταιρειών με ειδικό υποβρυχιακό εξοπλισμό, και άλλο εξειδικευμένο προσωπικό από τις χώρες αυτές. Η ΕΕ επίσης προσφέρθηκε να στείλει βοήθεια. Μάλιστα όπως αναφέρεται, οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν άκρως απόρρητη τεχνολογία σόναρ που διαθέτουν για τον εντοπισμό εχθρικών υποβρυχίων. Η επιχείρηση συνεχίζεται αν και όχι πια σαν επιχείρηση διάσωσης, μετά την διαπίστωση πως το υποβρύχιο – βαθύσκαφος καταστράφηκε από την πίεση του νερού.
