Με έκπληξη και θλίψη είδαμε στο Facebook την ανάρτηση του Δημάρχου Χαλανδρίου για ένα γκράφιτι που κάποιοι (πιθανώς μαθητές/τριες) ζωγράφισαν σε ένα φρεσκοβαμμένο τοίχο σχολείου του Χαλανδρίου. Το περιεχόμενο της ανάρτησης, όσο και τα σχόλια όσων από κάτω έσπευσαν να χειροκροτήσουν τα λεγόμενα του Δημάρχου, που στολίζει με διάφορα κοσμητικά επίθετα τους «δράστες», μας αφήνουν άφωνους για την αντίληψη της διοίκησης για το δημόσιο χώρο, τον τομέα της παιδείας και την αντιμετώπιση που προκρίνεται για την δήθεν «σοβαρή» αυτή παραβατικότητα.
Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα, εμείς από την πλευρά μας πιστεύουμε ότι τα πολλά και χρόνια προβλήματα της παιδείας δεν πρόκειται να επιλυθούν με έργα που έχουν να κάνουν με το φαίνεσθαι της κτιριακής υποδομής (όπως είναι το εξωτερικό βάψιμο του σχολείου), αλλά με την ουσιαστική αντιμετώπιση των προβλημάτων του τομέα. Ένα καλοβαμμένο σχολείο με ζωηρά χρώματα (προφανώς θετικό στοιχείο, όταν υπάρχει), ούτε λύνει τα τεράστια κενά υποστελέχωσης στα σχολεία, ούτε αποκαθιστά την αγάπη των μαθητών/τριών για το σχολείο.
Όσοι εξανίστανται λοιπόν τόσο βιαίως για ένα γκράφιτι στον φρεσκοβαμμένο τοίχο, μάλλον ενδιαφέρονται πιο πολύ για τη «βιτρίνα» και το φαίνεσθαι του σχολείου. Και αυτό γιατί, όποιος καταλαβαίνει ότι τέτοια φαινόμενα βανδαλισμών στους τοίχους των σχολείων είναι απόρροια του ίδιου του καταπιεστικού και εντατικοποιημένου χαρακτήρα που έχει η σύγχρονη εκπαίδευση στην χώρα μας και αποτελούν προσπάθειες είτε οικειοποίησης του χώρου από τους μαθητές είτε ακόμα και διαμαρτυρίας, άλλο τόσο καταλαβαίνει ότι προσεγγίσεις όπως αυτή του Δημάρχου αντί να βοηθούν στην λύση του προβλήματος, το οξύνουν.
Για εμάς, οι τοίχοι των σχολείων και η «ιδιοκτησία» τους δεν αφορούν κατά πρώτο λόγο, ούτε τους εργάτες που τους έβαψαν, ούτε την Διοίκηση που τους πλήρωσε. Αφορούν πάνω από όλα την εκπαιδευτική κοινότητα (μαθητές/τριες, γονείς και εκπαιδευτικούς) που ζουν και αναπνέουν σε αυτούς τους χώρους. Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι η εκπαιδευτική κοινότητα θα πρέπει να έχει τον πρώτο λόγο για την προσέγγιση και αντιμετώπιση τέτοιου είδους ζητημάτων. Δεν θεωρούμε επίσης ότι υπάρχει η ανάγκη «τιμωρών», ιδιαίτερα όταν αυτοί προσεγγίζουν το θέμα με τις πλέον αντιπαιδαγωγικές αντιλήψεις και πρακτικές.
Επανερχόμενοι στην ανάρτηση, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στον Δήμαρχο ότι - εκτός του προσωπικού του λογαριασμού στο Facebook - κατέχει θεσμική θέση και είναι υπεύθυνος για την διοίκηση της πόλης. Άρα, το ύφος και το ήθος της ανάρτησής του δεν συμβαδίζουν με τα παραπάνω, πόσω μάλλον όταν (εν γνώσει του) το πιθανότερο αναφέρεται σε ανήλικους μαθητές.
Με δεδομένο το κλίμα που καλλιεργείται με την συγκεκριμένη ανάρτηση (και γίνεται εμφανές και από τα σχόλια που την συνοδεύουν), εμείς θέτουμε το ερώτημα ποια θα είναι η θέση της διοίκησης και του Δημάρχου προσωπικά, όταν την επόμενη φορά που κάποιος πιτσιρικάς θα βάψει κάποιο τοίχο σχολείου, βρεθεί κάποιος θερμοκέφαλος και τον χτυπήσει, επειδή βανδάλισε τον φρεσκοβαμμένο τοίχο;
Ή ακόμα χειρότερα, σε περίπτωση παρέμβασης της αστυνομίας με προσαγωγή ή σύλληψη για φθορά δημόσιας περιουσίας (όπως εξάλλου την χαρακτηρίζει ο Δήμαρχος), ποια θα είναι η στάση του Δημάρχου; Να συγχαρεί την ΕΛ.ΑΣ. για την άμεση έπεμβασή της;
Τέτοιες λογικές, προσομοιάζουν επικίνδυνα το δόγμα «μηδενικής ανοχής» και τη «θεωρία» του «σπασμένου παραθύρου», που αντιμετωπίζει τη μικροπαραβατικότητα ως προθάλαμο της εγκληματικότητας, άρα συνιστά μηδενική ανοχή σε όποια της μορφή και σε όλους τους «μικροπαραβάτες»). Γι’ αυτό και θα συνεχίζουμε να τις καταγγέλουμε και να αγωνιζόμαστε ενάντιά τους.
Καταλήγοντας, δεν ξεχνάμε πως, το γκράφιτι έχει αποτελέσει φωνή των καταπιεσμένων, από την Παλαιστίνη μέχρι το Σάο Πάολο και όχι ρύπανση. Ως τέτοιο, λοιπόν, για εμάς αποτελεί ευπρόσδεκτη μορφή έκφρασης στις πόλεις που θέλουμε να ζήσουμε. Ιδιαίτερα όταν σύντροφοι και συναγωνιστές μας έχουν προσαχθεί από την αστυνομία στο Χαλάνδρι για αναγραφή αντιφασιστικών συνθημάτων έξω από σχολείο.
Πρωτοβουλία Πολιτών στο Χαλάνδρι