Ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας Πολιτών Χαλανδρίου, σχετικά με τα πρόσφατα πλημμυρικά φαινόμενα στο Χαλάνδρι
Με αυτό το κείμενο θέλουμε πρωταρχικά να εκφράσουμε την οδύνη και τα συλλυπητήριά μας προς τους οικείους των θυμάτων της τραγωδίας που συνέβη στην Αττική. Τα θερμά μας συλλυπητήρια απευθύνονται ιδιαίτερα και στους οικείους του πατέρα Σπυρίδωνα, εφημέριου για πολλές δεκαετίες στον ναό του Αγίου Νικολάου. Ο πόνος των ανθρώπων είναι αβάσταχτος, έχοντας χάσει δικούς τους ανθρώπους, τις περιουσίες τους και έχοντας βιώσει τη φρίκη της φωτιάς.
Δυστυχώς όμως αυτή η μεγάλη καταστροφή ήταν προδιαγεγραμμένη. Η αυθαίρετη δόμηση, η δόμηση μέσα στο δάσος, η έλλειψη πολεοδομικού σχεδιασμού, οι στενοί δρόμοι, η έλλειψη προστασίας του δάσους, η δόμηση πάνω στα ρέματα και το κλείσιμό τους, η περίφραξη των παραλιών και η δόμηση πάνω σε αυτές, καθώς και η έλλειψη χώρων συγκέντρωσης των κατοίκων αποτελούν αιτίες των καταστροφών.
Οι πολιτικές της λιτότητας και των μνημονίων είναι υπεύθυνες για τις ελλείψεις στα μέσα και την οργάνωση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Πολιτικής Προστασίας. Το γιατί για όλα αυτά δεν μπορεί παρά να αναζητηθεί στη δομή και τη διαχείριση του ελληνικού καπιταλισμού, που στο όνομα της ανάπτυξης έφερε το μισό πληθυσμό της Ελλάδας στο Λεκανοπέδιο και την τελευταία 30ετία άλλαξε το οικονομικό μοντέλο της Ανατολικής Αττικής.
Αποφασίσαμε να απευθυνθούμε με το παρόν κείμενο, όχι επιχαίροντας, αλλά προκειμένου να αντλήσουμε διδάγματα για την πόλη μας. Ας σταθούμε στα εξής:
Α. Η ισχυρή βροχόπτωση στις 26/7/2018, διάρκειας μόνο μισής ώρας, μετέτρεψε την οδό Επιδαύρου και τους γύρω δρόμους σε μικρούς χείμαρρους. Αν η βροχόπτωση συνεχιζόταν, το νερό στο ρέμα στην οδό Καλαμά θα πλημμύριζε τους γύρω δρόμους, όπως το 2013. Η σημερινή διοίκηση του Δήμου δεν είχε έγκαιρα μεριμνήσει για τη συνεργασία με τους Δήμους Πεντέλης και Βριλησσίων. Η συνεργασία θα προσέφερε την αναγκαία πληροφόρηση για την κατάσταση των φραγμάτων στην Πεντέλη, την κατάσταση του ρέματος μετά την Κηφισίας, και για το αν -σε συνεργασία με τους Δήμους Ν. Ιωνίας και Αθηναίων- καθαρίζεται ή όχι. Η κατασκευή έργων ανάσχεσης στην κοίτη ήταν περισσότερο από αναγκαία.
Ο Δήμος Χαλανδρίου δεν έχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση πλημμύρας στον Συνοικισμό. Έως σήμερα, δεν έχει κάνει καμία ενέργεια για τις καταπατήσεις στις όχθες. Για το αποχετευτικό του Πολύδροσου, απλά επικαιροποίησε τη μελέτη του 1968!!! Το μόνο που έκανε ήταν να αναθέσει μελέτη σε τεχνικό γραφείο για το ιδιοκτησιακό γύρω από το ρέμα. Χρειάζεται, δηλαδή, μελέτη για να βρεθούν και να αποδώσουν τη δημόσια περιουσία όσοι έχουν χτίσει μέσα στο ρέμα ή έχουν περιφράξει τις όχθες του;
Μερικά ακόμη σχετικά ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι: Έγινε καθαρισμός της ρεματιάς; Τα μέτρα πυροπροστασίας είναι επαρκή; Υπάρχει σχέδιο έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση πυρκαγιάς; Έχει γίνει άσκηση πυροπροστασίας;
Σχετικά με το ρέμα της Σαρανταπόρου (ρ. Ποδονίφτη), οι ισχυρισμοί της διοίκησης του Δήμου ότι η Φιλοθέη εμποδίζει την απρόσκοπτη λειτουργία του αποτελούν δικαιολογίες για τη μέχρι τώρα μη αντιμετώπιση του προβλήματος. Η μείωση της διατομής στη διασταύρωση Κόδρου και Κηφισίας είναι γεγονός και «στραγγαλίζει» την παροχετευτικότητα του αγωγού. Ασφαλώς στο ζήτημα εμπλέκεται όχι μόνο ο Δήμος Φιλοθέης, αλλά και οι Δήμοι Αγίας Παρασκευής ανάντη και Νέας Ιωνίας, Νέας Φιλαδέλφειας κατάντη κ.ο.κ, και σίγουρα η Περιφέρεια, η οποία οφείλει να εξασφαλίσει την επάρκεια και σωστή λειτουργία σε όλο το μήκος του ρέματος. Χρειάζεται να απαιτήσουμε από την Περιφέρεια τον σωστό σχεδιασμό. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, η κατασκευή νέων δικτύων ομβρίων, χωρίς να έχει λυθεί το ζήτημα του αποδέκτη τους θα κάνει δυσμενέστερη την κατάσταση. Επιπλέον ερωτήματα αφορούν τον καθαρισμό από φερτά και μπάζα του αγωγού και των φρεατίων υδροσυλλογής προς αυτόν.
Με τις πλημμύρες που έπληξαν για άλλη μια φορά τον Δήμο μας, έγινε φανερό ότι τα αντιπλημμυρικά έργα δεν μπορεί να γίνονται αποσπασματικά και ανά περιοχή. Είναι αναγκαίος ένας συνολικός σχεδιασμός, όχι μόνο για το Χαλάνδρι, αλλά και για τους όμορους Δήμους. Γι’ αυτό άλλωστε τα αντιπλημμυρικά έργα είναι ευθύνη της Περιφέρειας και όχι των Δήμων. Δεν μπορεί λοιπόν ο δήμαρχος Χαλανδρίου να επικαλείται στους πληγέντες από τις πλημμύρες κατοίκους, ως αιτία της καταστροφής την άρνηση του Δήμου Φιλοθέης για την διεύρυνση του αγωγού που περνάει κάτω από την Κηφισίας. Δυστυχώς, αντί να γίνει ένας γενικότερος σχεδιασμός και να λυθούν και τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η κάλυψη και ανομοιομορφία του ρέματος της Σαρανταπόρου, εκτελούνται αποσπασματικά αντιπλημμυρικά έργα στην οδό Αποστολοπούλου και στην γύρω περιοχή. Πρόκειται για έργο που απλά θα αυξήσει το φορτίο στον αγωγό που περνάει κάτω από την Κηφισίας. Αντίστοιχα δρομολογούνται δίκτυα ομβρίων στο Πολύδροσο τη στιγμή που ο αποδέκτης τους, το ρέμα Χαλανδρίου, δεν είναι επαρκής στο σύνολό του.
Χρειάζεται να σημειωθεί σχετικά ότι το Σάββατο, 28/7/2018 το απόγευμα στην οδό Κόδρου κοντά στην Κηφισίας δεν υπήρχαν πλέον νερά στο οδόστρωμα. Υπήρχε μόνο ένα πυροσβεστικό όχημα, που αντλούσε τα νερά από πλημμυρισμένο ισόγειο πολυκατοικίας και από ένα κατάστημα πετούσαν στους κάδους κατεστραμμένες μοκέτες και εμπορεύματα. Οι κάτοικοι που είχαν συγκεντρωθεί στο σημείο έλεγαν ότι το ύψος του νερού είχε φτάσει το 1,5 μέτρο και δεν ήταν η πρώτη φορά και -αν δεν παρθούν τα σωστά αναγκαία μέτρα- ούτε και η τελευταία.
Β. Ένας δεύτερος άξονας στον οποίο θα πρέπει να εστιάσουμε είναι το κέντρο της πόλης, όπου υπάρχουν πάρα πολλά καταστήματα εμπορικά και εστίασης (εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες κ.λπ.). Αν γίνει ένας σεισμός ή ξεσπάσει μία πυρκαγιά, ποιος είναι ο τρόπος διαφυγής των ανθρώπων που θα βρίσκονται εκεί και των μόνιμων κατοίκων της περιοχής; Έχει μελετηθεί πόσοι άνθρωποι μπορούν να κατοικούν και να συγκεντρώνονται με ασφάλεια σε αυτό τον χώρο; Οι ελεύθεροι χώροι είναι η κεντρική πλατεία του Αγ. Νικολάου, οι πεζόδρομοι (που έχουν γεμίσει τραπεζοκαθίσματα), το ρέμα, ενώ η πλατεία Δούρου έχει μετατραπεί σε συγκοινωνιακό κόμβο. Παραμένει το ερώτημα πώς θα φτάσει κάποιος με ασφάλεια στο ρέμα. Ας μην γελιόμαστε, οι δρόμοι του κέντρου έχουν σχεδιαστεί για μια πόλη 20.000 κατοίκων, ως εκ τούτου είναι αδύνατον οι ίδιοι να εξυπηρετούν την πόλη των 100.000 κατοίκων.
Γ. Ας αναφέρουμε επίσης και κάποια γενικότερα προβλήματα που όμως επηρεάζουν την πόλη μας.
Η Κηφισίας ενώνει την Αθήνα με όλα τα προάστια και καταλήγει -ας το δεχτούμε- στην εθνική οδό. Γιατί το Ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνας και το δικό μας Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο επιτρέπουν εμπορικές χρήσεις; Πώς θα κυκλοφορήσουν τα αυτοκίνητα σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, όταν ο ίδιος ο δρόμος και οι κάθετοι είναι γεμάτοι σταθμευμένα αυτοκίνητα;
Η Κηφισίας από την Αγίας Βαρβάρα μέχρι το ΟΑΚΑ (αυτό το τμήμα ανήκει στο Χαλάνδρι) έχει σε όλο το μήκος της μαγαζιά και στην περιοχή της Αβάνας και κέντρα εστίασης που έχουν αυθαίρετες κλειστές κατασκευές στα πεζοδρόμια. Τα ίδια προβλήματα παρουσιάζουν και οι Παπανικολή-Παλαιολόγου, η Εθνικής Αντιστάσεως και η Μεσογείων. Η Κηφισίας και η Μεσογείων δεν ανήκουν βέβαια μόνο στο Χαλάνδρι, αλλά εμπλέκονται και άλλοι Δήμοι.
Η Περιφέρεια θα δώσει 27.000.000 για τα γήπεδα της ΑΕΚ κ.λπ. και η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τον Γιαννακόπουλο το Athens Alive με αύξηση του συντελεστή δόμησης στο ΟΑΚΑ.
Είναι φανερό ότι αυτού του τύπου η ανάπτυξη έχει και θα έχει θύματα, γιατί αυτός είναι ο καπιταλισμός. Τα πάντα υποτάσσονται στη λογική και στην επιδίωξη του κέρδους. Σε συνθήκες γενικευμένης οικονομικής κρίσης και επιχειρούμενης μνημονιακής πειθάρχησης της κοινωνίας, δεν μπορούμε να μένουμε σιωπηλοί μπροστά στην καταστροφή. Θα συνεχίσουμε να θέτουμε κρίσιμα ερωτήματα για την πόλη μας, να ζητάμε τεκμηριωμένες απαντήσεις και να αγωνιζόμαστε συλλογικά.
Συνεχίζουμε πιστεύοντας ότι οι ανθρώπινες ζωές είναι πάνω από τα κέρδη και πως η αντιμετώπιση των κοινών μας προβλημάτων είναι υπόθεση του καθενός και της καθεμιάς από εμάς και όλων μαζί.
Πρωτοβουλία Πολιτών στο Χαλάνδρι